Afrikaans Huistaal (HT) in Graad 6 fokus op die ontwikkeling van gevorderde taalvaardighede in vier kernareas: Luister en Praat (Mondeling), Lees en Kyk, Skryf en Aanbied, en Taalstrukture en -konvensies. Die kurrikulum lê klem op kritiese denke, diepgaande teksanalise, en die gebruik van die formele skryfproses vir verskeie genres.
Hierdie artikel gee ‘n uiteensetting van die 2026 Afrikaans HT Graad 6 ATP, wat die kernkonsepte en formele assessering vir elke kwartaal detailleer.
Afrikaans HT Graad 6 ATP 2026
Die Jaarlikse Onderwysplan is in vier kwartale verdeel, met deurlopende Formele Assesserings wat regdeur die jaar strek en die ontwikkeling van gevorderde Huistaalvaardighede meet.
Kwartaal 1: Nuus, Novelle, en Oortuigende Teks
Fokus: Kritiese bespreking van nuus en literatuur, met ‘n sterk klem op die formele skryfproses.
- Luister en Praat (Mondeling):
- Luister na en bespreek radio- of koerantberigte en aktuele kwessies.
- Stel kritiese vrae wat uitdagend is en soek na alternatiewe verduidelikings.
- Ontwikkel ‘n gebalanseerde argument oor relevante kwessies en ondersteun dit met deeglike bewyse.
- Bespreek ‘n novelle en oortuigende tekste (bv. radioadvertensie), kontrasteer opponerende perspektiewe, en regverdig eie mening.
- Luister na en bespreek ‘n dialoog en ‘n gedig, en lewer kommentaar op klank- en beeldeffekte soos ritme en herhaling.
- Lees en Kyk:
- Lees koerantberigte en gebruik strategieë soos vluglees (vir hoofgedagtes) en soeklees (vir ondersteunende besonderhede).
- Lees en verstaan grafiese mediatekste (advertensies en plakkate) en bespreek ontwerpkenmerke (kleur en lettertipe).
- Lees ‘n novelle daagliks (minstens 30 minute) en bespreek karakters, spanning, wending, en die struktuur.
- Lees ‘n eenvoudige toneelstuk en ‘n gedig.
- Skryf en Aanbied:
- Gebruik die skryfproses (Beplanning, Eerste weergawe, Hersiening, Redigering, Proeflees, Aanbieding) vir alle tekste.
- Skryf ‘n koerantberig met opskrif, sub-opskrif, hoofparagraaf, en antwoorde op die 5W’s en H.
- Skryf ‘n novelle met logiese inhoud, korrekte formaat, en gepaste tydsvorme.
- Skryf ‘n oortuigende teks (bv. visuele teks/advertensie) wat emosionele reaksies wek.
- Skryf ‘n dialoog en skep of dra by tot bestaande konflik.
- Skryf ‘n gedig deur halfrym (alliterasie, assonansie), metafoor en vergelyking te gebruik.
- Taalstrukture en -konvensies:
- Woordvlakwerk: Vokale, konsonante, meervoude, verkleinwoorde, afkortings, akronieme, bywoorde van wyse/tyd/plek, voorsetsels, en telwoorde.
- Sinsvlakwerk: Direkte en indirekte rede, tydsvorme, idiome, spreekwoorde, sinstipes (stelsin, vraagsin, bevelsin).
- Punktuasie: Punt, komma, dubbelpunt, kommapunt, vraagteken, uitroepteken, kappie, deelteken, koppelteken, gravis, en aanhalingstekens.
- Formele Assessering:
- FA 1: Mondeling (Hardoplees, 20 punte – begin Kwartaal 1 en sluit in Kwartaal 2 af).
- FA 2: Kreatiewe Skryf (Opstel: Beskrywend/verhalend, 20 punte – 3 paragrawe).
- FA 3: Respons op Tekste (50 punte – Literêre/Nie-literêre teks (20), Visuele teks (10), Taalstrukture (20)).
Kwartaal 2: Instruksies, Storie, Gedigte en Inligtingsteks
Fokus: Transaksionele tekste (instruksies, inligtingstekste), literatuurstudie (storie, gedig), en voltooiing van Semester 1-assessering.
- Luister en Praat (Mondeling):
- Luister na en bespreek ‘n instruksieteks (bv. resep) en gee duidelike instruksies.
- Luister na en bespreek ‘n storie en gedig, en gebruik aanbiedingsvaardighede (volume, tempo, postuur).
- Luister na en bespreek ‘n inligtingsteks (bv. weerverslag), bring inligting in verband met eie lewe, en regverdig eie mening.
- Lees en Kyk:
- Lees en ontleed die kenmerke, formaat, en konvensies van instruksietekste.
- Lees ‘n storie en gedig vir betekenis, en verstaan die effek van figuurlike en retoriese middele.
- Lees en ontleed ‘n inligtingsteks met beeldmateriaal (bv. weerberig en kaart).
- Novelle/Leesboek moet daagliks minstens 30 minute lank gelees word.
- Skryf en Aanbied:
- Skryf ‘n instruksieteks (bv. hoe om tee te maak) deur instruksies chronologies te rangskik en met werkwoorde te begin.
- Skryf ‘n storie deur geloofwaardige karakters te skep, en orden hoofgedagtes in ‘n vloeidiagram/kopkaart (begin, middel, einde).
- Skryf ‘n gedig met figuurlike taal.
- Skryf ‘n inligtingsteks (bv. weerkaart) en bied inligting aan deur ‘n kaart, grafiek of diagram te gebruik.
- Taalstrukture en -konvensies:
- Woordvlakwerk: Besitlike en refleksiewe voornaamwoorde, stamwoorde, voor-/agtervoegsels, byvoeglike naamwoorde (attributief/predikatief).
- Sinsvlakwerk: Sinsontleding (Onderwerp, voorwerp, gesegde), tydsvorme, idiome.
- Homofone en homonieme.
- Formele Assessering:
- FA 1 (Hardoplees) word afgesluit en opgeteken.
- FA 4: Skryfwerk (Transaksionele skryf, 10 punte – geskryf voor kontroletoets).
- FA 5: Junie-kontroletoets (Respons op Tekste, 50 punte – Vraag 1: Literêre/Nie-literêre (20), Vraag 2: Visuele teks (10), Vraag 3: Opsomming (5), Vraag 4: Taalstrukture (15)).
Kwartaal 3: Kreatiewe Skryfprojek (KSP)
Fokus: Intensiewe fokus op die Kreatiewe Skryfprojek (KSP) (Navorsing en Skryf), gebaseer op een literêre genre (Poësie, Volksverhaal, Drama, of Kortverhaal).
- Luister en Praat (Mondeling):
- Luister na en bespreek ‘n volksverhaal (mite, legende, fabel) en dink krities na oor die stryd tussen goed en kwaad.
- Neem deel aan gesprekke oor die KSP (Fase 1: Navorsing en Fase 2: Skryf).
- Luister na en bespreek ‘n drama en ‘n spotprent/strokiesprentverhaal.
- Lees en Kyk:
- Lees en bespreek die elemente van die volksverhaal (intrige, konflik, boodskappe).
- Lees vir navorsingsdoeleindes (Fase 1 van die KSP), met die klem op die identifisering van relevante inligting en die samestelling van ‘n bronnelys.
- Lees en ontleed ‘n drama en ‘n spotprent/strokiesprentverhaal (figuurlike middele, visuele impak).
- Skryf en Aanbied:
- KSP – Fase 1: Navorsing (10 punte): Gebruik grafiese organiseerders (breinkaart, vloeidiagram) en maak aantekeninge ter voorbereiding vir skryf.
- KSP – Fase 2: Skryf (30 punte): Skryf die finale konsep van die projek, met spesiale aandag aan verwysings en die formaat van die bibliografie/bronnelys.
- Skryf ‘n dialoog/kort toneelstuk en ‘n spotprent/strokiesprent.
- Taalstrukture en -konvensies:
- Sinsvlakwerk: Lydende en bedrywende vorm, ontkenning, enkelvoudige en saamgestelde sinne.
- Woordvlakwerk: Letterlike en figuurlike taalgebruik, byvoeglike naamwoorde, werkwoorde, tydsvorme.
- Woordbetekenis: Een woord vir ‘n frase, dubbelsinnigheid, homofone.
- Formele Assessering:
- FA 6: Kreatiewe Skryfprojek (Navorsing (10) + Skryfwerk (30) = 40 punte).
- FA 7: Mondeling (Projek-aanbieding, 20 punte – begin in Kwartaal 3, sluit in Kwartaal 4 af).
Kwartaal 4: Volksverhaal, Instruksies, en Poësie
Fokus: Afronding van die Mondelinge Projek en finale hersiening vir die Einde-van-die-Jaar-kontroletoets.
- Luister en Praat (Mondeling):
- FA 7: Mondelinge aanbieding (20 punte) van die KSP word voltooi en opgeteken.
- Luister na en bespreek ‘n volksverhaal, instruksieteks, en gedigte.
- Doen ‘n rolspel-onderhoud in die klas.
- Lees en Kyk:
- Lees ‘n volksverhaal en bespreek alternatiewe eindes.
- Lees en ontleed ‘n instruksieteks en vergelyk twee verskillende stelle instruksies.
- Lees ‘n gedig en interpreteer figuurlike betekenis/boodskap.
- Novelle/Leesboek moet daagliks minstens 30 minute lank gelees word.
- Skryf en Aanbied:
- Skryf ‘n volksverhaal (mite/legende) wat ‘n morele les insluit en bomenslike karakters gebruik.
- Skryf ‘n opsomming van ‘n instruksieteks (punt- of paragraafvorm).
- Skryf ‘n gedig en gebruik poëtiese kenmerke (vergelyking, metafoor, onomatopee, simboliek).
- FA 8: Skryfwerk (Transaksionele skryf, 10 punte – geskryf voor kontroletoets).
- Taalstrukture en -konvensies:
- Woordvlakwerk: Trappe van vergelyking, verboë vorm van byvoeglike naamwoord, bywoorde, voorsetsels.
- Sinsvlakwerk: Enkelvoudige en saamgestelde sinne, sinsoorte, Lydende en bedrywende vorm.
- Figuurlike taal in konteks (vergelykings, metafore, personifikasie).
- Formele Assessering:
- FA 7: Mondelinge aanbieding (20 punte) word voltooi en opgeteken.
- FA 8: Skryfwerk (Transaksionele skryf, 10 punte).
- FA 9: Einde-van-die-jaar-kontroletoets (Respons op Tekste, 50 punte – Vraag 1: Literêre/Nie-literêre (20), Vraag 2: Visuele teks (10), Vraag 3: Opsomming (5), Vraag 4: Taalstrukture (15)).